Rozpoczęcie sezonu treningowego 2017/2018 :)

MŚ w judo: Przegrana Polaków

Polscy judocy przegrali z Brazylią 1:5 w meczu 1/8 finału turnieju drużyn mieszanych w ostatnim dniu mistrzostw świata w Budapeszcie. W eliminacjach biało-czerwoni wygrali z Chinami 4:2.

MŚ w judo: Sarnacki odpadł w eliminacjach

Maciej Sarnacki (Gwardia Olsztyn) przegrał przez waza-ari z Kubańczykiem Alexem Garcią Mendozą w pierwszej rundzie eliminacji wagi +100 kg mistrzostw świata w judo. Był to ostatni występ indywidualny naszych reprezentantów.

IKO Poland Summer Camp 2017

Źródło: Lubelski Klub Karate Kyokushin

W dniach 17-20 sierpnia br. w Lublinie odbył się kolejny IKO Summer Camp 2017.
Udział w tym wydarzeniu wzięło blisko 280 karateków z Polski, Niemiec, Holandii, Białorusi, Rosji, Ukrainy, USA, Litwy, Algierii, UK, Węgry, Austria, Tunezji.

Treningi prowadzili: Shihan Katsuhito Gorai – dyrektor międzynarodowego departamentu IKO oraz Sensei Tariel Nikoleishvili Mistrz Świata kategorii open oraz jeden z kilkunastu ludzi, którzy przeszli pomyślnie test 100 walk Hyakunin Kumite.

Zawodnicy, instruktorzy, trenerzy i sędziowie karate , którzy przyjechali do Lublina doskonalili swoją technikę i pogłębiali wiedzę merytoryczną o karate, rywalizowali, zdawali egzaminy na stopnie uczniowskie i mistrzowskie ale przede wszystkim w przyjaznej atmosferze ładowali akumulatory na kolejny sezon treningowy.

Realizacja programu tegorocznego eventu odbywała się w kilku blokach tematycznych: sędziowskim, zawodniczym i metodycznym. Motywem przewodnim każdej części było doskonalenie kombinacji techniczno-taktycznych opartych na modyfikowanych ostatnio przepisach rywalizacji w kumie. Każdy niezależnie od funkcji, którą sprawuje w strukturach IKO i stopnia , który posiada mógł czerpać z doświadczenia i wiedzy prowadzących

Bezpośrednim organizatorem IKO Summer Camp 2017, na zlecenie International Karate Organization był IKO Branch Chief Shihan Jacek Czerniec w kooperacji ze wszystkimi Polskimi BC .

"Metodologia badań nad dalekowschodnimi sztukami walki- koncepcje i problemy."

Witam:)


Jak przedstawiają owe, wcześniejsze posty, staram się publikować aktualności, które miały miejsce w czasie najbliższym, z dziedzin sztuk walki. Jednakże będę się starała umieszczać również artykuły, poświęcone tejże dziedzinie. Dzisiaj pierwszy artykuł, serdecznie zapraszam i zachęcam Państwa, do zapoznania się z lekturą. :)

Będzie to artykuł przedstawiający swoiste metody badań i ich naukowe interpretacje w teorii sztuk walki, został w recenzji oceniony przez prof. J. Kosiewicza jako bardzo dobry. Praca stanowi próbę ukonstytuowania metodologii szczegółowej, dotyczącej badań nad dalekowschodnimi sztukami walki.

Wojciech J. Cynarski

Temat: "Metodologia badań nad dalekowschodnimi sztukami walki- koncepcje i problemy."

Jak wykłada J. Kosiewicz: „Metodologii nauk humanistycznych podlegają wyłącznie nauki humanistyczne, które mogą korzystać z twierdzeń apriorycznych, jak socjologia, psychologia czy pedagogika, stosujące badania (np. kwestionariuszowe, ankietowe, obserwacje uczestniczące), lecz same nie są oparte ani na ostatecznych przesłankach o charakterze dedukcyjnym, ani na ostatecznych przesłankach o wydźwięku indukcyjnym. Ich ostateczne przesłanki oparte są na bezpośrednim rozumieniu cudzych wypowiedzi. Nauki humanistyczne, takie jak historia, religioznawstwo, kulturoznawstwo mają do czynienia z psychiką ludzką i jej wytworami, tj. ze znaczeniami różnych ludzkich wypowiedzi, opierają się również na twierdzeniach opartych na rozumieniu wypowiedzi. W związku z tym stosuje się w nich metodologie trojakiego rodzaju:

 a) rekonstrukcyjną, czyli idiograficzną, sprawozdawczą, opisującą;
 b) wyjaśniającą czyli nomotetyczną oraz
c) oceniającą, czyli aksjologiczną”.

Właśnie teoria sztuk walki wyrasta z humanistycznej części nauk o kulturze fizycznej.

Zakres problematyki i eksploracji badawczych

Typy poszukiwań badawczych w zakresie teorii sztuk walki określić można następująco:

 orientacja społeczno-historyczna – naświetlenie uwarunkowań społeczno-kulturowych w per-spektywie historycznej i wyjaśnienie ich konsekwencji;
 orientacja analityczna – określenie zależności między kulturą a dalekowschodnimi sztukami walki, będącymi fragmentem kultury fizycznej i eksplikacja omawianego fenomenu kulturowe-go;
 badanie relacji międzykulturowych – dialogu filozoficznego kultur Wschodu i Zachodu, konwergencji wiedzy, różnic mentalności, w świetle socjologii i antropologii kulturowej;
 orientacja sieciowa – jako połączenie dopełniających się ujęć strukturalistycznych2, typowych dla analiz cząstkowych i subdyscyplinarnych.
Drogi sztuk walki wiążą się z zagadnieniami: czasu wolnego (jako forma rekreacji), pracy (wobec profesjonalizacji na tym obszarze – rola zawodowego instruktora i inne), religii (w związku z sakralnym rozumieniem duchowego doskonalenia w budō – wojennych drogach), polityki (sztuki walki stanowią składnik eksportu i polityki edukacyjnej kilku krajów azjatyckich), sportu (co dotyczy sztuk walki podejmujących rywalizację sportową lub – w szerszym rozumieniu pojęcia sport – ogólnie działań z zakresu kultury fizycznej), wychowania (jako składowe wychowania fizycznego i moralnego), sztuki (stanowiąc fragment wyższej kultury i tradycji np. Kraju Wschodzącego Słońca). Celowe jest więc zastosowanie w naukowych poszukiwaniach analiz z zakresu: socjologii i antropologii, psychologii społecznej, filozofii i pedagogiki społecznej, kulturologii, religioznawstwa i być może także politologii. Wymóg badań multi- i interdyscyplinarnych dalekowschodnich sztuk walki powoduje konieczność sięgnięcia także po historię kultury fizycznej i historię powszechną, humanistyczną teorię sportu i wychowania fizycznego, filozofię kultury fizycznej i studia filozofii orientalnych, antropologię kulturową i socjologię kultury. Tutaj interesująca jest metoda historyczno-porównawcza (lub analizy kulturowej) S. Czarnowskiego lub analiza integralna K. Dobrowolskiego. Zrozumienie socjologii sztuk walki umożliwia współczynnik humanistyczny Znanieckiego. Jej interpretacja możliwa jest np. z użyciem metody monograficznej, znanej także jako studium przypadku (case study). Monografia problemowa polega nie tyle na opisie wszystkiego, co w danym zjawisku można ustalić, ile wgłębieniu się w jego istotę i formułowaniu – poprzez poznanie tego konkretnego zjawiska – wniosków i hipotez na temat szerszych całości, w które to zjawisko wchodzi.
Teoria sztuk walki korzystać powinna m. in. z dorobku: prakseologii lub etycznie zorientowanej filozofii walki, teorii agresji (konfliktu, walki), teorii zabawy, filozofii sportu i kultury fizycznej, wypracowując swoiste metody badań i pozostając w zgodzie z koncepcjami nowego paradygmatu nauki. W szczególności istotne są tutaj związki i zależności z ogólną teorią kultury fizycznej i nową teorią antropologiczną.

Według L. P. Matwiejewa ogólna teoria kultury fizycznej usytuowana jest na najwyższym piętrze systemu nauk o kulturze fizycznej – od teorii wychowania fizycznego po socjologię kultury fizycznej. „Wszystkie te dziedziny, częściowo krzyżujące się zakresem oraz powiązane ze sobą na zasadzie sprzężeń zwrotnych, pełnią niejako rolę bazy faktograficznej, teoretycznej i metodologicznej dla systemu twierdzeń i hipotez najogólniejszych, formułując historyczne i uniwersalne prawa rozwoju, struktury i funkcji kultury fizycznej jako całości. System owych twierdzeń stanowi właśnie ogólną teorię kultury fizycznej”. Natomiast druga propozycja budowania ogólnej teorii kultury fizycznej opiera się – zdaniem Zbigniewa Krawczyka – na nieco innym schemacie nauk: u podstaw znajduje się teoria wychowania fizycznego jako pedagogika kultury fizycznej, następnie równolegle pomieszczone są nauki przyrodnicze i humanistyczne. „Kolejne piętro tak rozumianego gmachu wiedzy o kulturze fizycznej zajęłaby szeroko rozumiana antropologia kultury fizycznej, różniąca się zasadniczo od tej, jaka ukształtowała się np. w polskich uczelniach wychowania fizycznego. Musiałaby ona mianowicie nawiązać do dorobku teorii i metod antropologii fizycznej, a jednocześnie społecznej i kulturowej, tam poszukując źródeł inspiracji i wzorów badawczych”. Ogólna teoria kultury fizycznej „musiałaby znaleźć istotne oparcie w filozofii jako dyscyplinie o najogólniejszych prawach rzeczywistości, a szczególnie filozofii kultury i antropologii filozoficznej” Współczesna, humanistyczna, szeroko pojmowana (fizyczna, techniczna, społeczno-kulturowa i filozoficzna) antropologia sztuk walki stanowi konstrukcyjną oś dla teorii sztuk walki. Powinna się więc zawierać w szerszej zakresowo, nowej teorii antropologicznej. Wspólne w wielu tematach z poszczególnymi naukami kultury fizycznej (zwłaszcza z teorią sportu) problemy badawcze stanowią o koniecznej bliskiej współpracy i „kompatybilnym” dostosowaniu pojęciowym do ogólnej teorii kultury fizycznej.
Pluralistyczny świat sztuk walki implikuje różnorodność tematyki zainteresowań badawczych i dość szeroki wachlarz podejmowanej teoretycznie problematyki. Konstrukcja poziomu teoretycznego wymaga zwłaszcza określenia genezy, funkcji i istoty (sensu, znaczenia) badanej dziedziny. W przypadku zaś wielkiego zróżnicowania form, jak ma to miejsce w dalekowschodnich sztukach walki, koniecznością jest dokonanie ich systematyki . W zakresie genezy, oprócz często prowa-dzonych badań stricte historycznych, celowe jest uwzględnianie problematyki współczesnej recepcji na Zachodzie6 oraz zagadnień ewolucji i zmian sztuk walki. Zróżnicowane funkcje pluralistycznego fenomenu sztuk walki: od utylitarnych (w zakresie samoobrony i walki), przez pedagogiczne, sportowe i filozoficzne (jako medium wschodnich ideologii), po kulturowe (czynnik dialogu kulturowego i inkulturacji)8, powodują konieczność badań interdyscyplinarnych. W szczególności istotne są tu wymiary: aksjologiczny (zwłaszcza etyczny i estetyczny), pedagogiczny, medyczny i psychologiczny. Określenie sensu lub istoty sztuk walki wymaga różnych odniesień koncepcyjnych, z czym wiąże się zróżnicowane pojmowanie drogi sztuk walki – budō. Wyróżnić można 14 bardziej znaczących interpretacji budō, pojmowanego jako: międzynarodowa społeczność, zespół sztuk walki, odmiana sportu, system aksjonormatywny, dziedzictwo kulturowe, wzór symboliczny, dzieło kreacyjne, elitarna droga autokreacji i samopotwierdzenia, wychowanie fizyczne i edukacja obronna, system praktyk psychofizycznych, forma świadomości, rozrywka indywidualna, przestrzeń zachowań uwarunkowanych psychologicznie lub jako przejaw aktywności psychicznej; a także w rozumieniu obiegowym.
Najczęściej stosowaną formą prezentacji tematu sztuk walki w opracowaniach naukowych jest ujęcie historyczne, zwykle w połączeniu z opisem tradycji poszczególnych krajów i narodów Dalekiego Wschodu. Ujęcie społeczne lub antropologiczne sztuk walki nie obfituje w publikacje książkowe. Analizę kulturową fenomenu sztuk marsowych – martial arts, związki z religiami i systemami filozoficznymi Wschodu oraz kulturą masową i kulturą sportową Zachodu, podejmuje większa liczba badaczy – w tym przedstawiciele nauki polskiej. W niewielkim stopniu zbadane są zagadnienia psychiczne, związane ze sztukami walki. Natomiast pedagogiczne wartości sztuk walki są dość szeroko propagowane w licznych książkach, zwłaszcza popularnonaukowych i w artyku-łach popularyzatorskich. Pedagogika drogi sztuk walki jest zależna, w sensie wpływu na wycho-wanka, od poziomu mistrzowskiego (dojrzałości duchowej) nauczyciela. Wszakże samo zagad-nienie mistrzostwa w budō wymaga jeszcze dogłębnej interpretacji. Klimat tradycji i szeroki kontekst kulturowy sztuk walki najlepiej oddają badacze, którzy część swego życia spędzili na Dalekim Wschodzie. Studia „u źródeł” dają najlepszą możliwość wniknięcia w hermetyczną dość sferę duchowej kultury południowej lub wschodniej Azji.
Nurt biotechnicznych badań, dotyczących poniekąd sztuk walki, lecz bardziej sportów walki w ujęciu teorii sportu (zwłaszcza teorii treningu sportowego i teorii walki sportowej), był i po-zostaje w dalszym ciągu szeroko reprezentowany, orientując się zarówno w Japonii jak i na Zachodzie głównie na metodykę przygotowań zawodniczych w sportowym jūdō. Niejako odarte z otoczki duchowej, przyjmujące sportową formułę, kolejne dyscypliny podlegają algorytmom cybernetycznego ujęcia teorii sportu, a nowe cele – wynik i medal – zmieniają proces szkolenia. W epoce pośpiechu na potrzeby kolejnych sportów walki tworzone są technologie skróconej drogi do mistrzostwa. Związki sztuk walki z teorią sportów walki, metodykę nauczania itp. zagadnienia przedstawia m. in. S. Sterkowicz11. Dość rozpowszechnione w tej konwencji badań są – wynikające z kartezjańsko-newtonowskiego, redukcjonistycznego paradygmatu – ujęcia cząstkowe, wycinkowe i szczegółowe, często zresztą bardzo przydatne. Analizując jednak pojedyncze cechy, np. motoryczne lub określając wpływ poszczególnych czynników, tracimy z oczu całego człowieka, a tym bardziej obraz problemu lub istotę zjawiska (procesu) w jego rozlicznych zależnościach.
Zastosowaniem opracowań realizacyjnych w dziedzinie sztuk walki są autorskie programy: specjalizacji sportowej, szkolenia w zakresie samoobrony i walki wręcz służb mundurowych i wojska, kształcenia kadr (programy kursów instruktorskich), alternatywnego wychowania fizycznego młodzieży

Podstawowe pojęcia, hipotezy i twierdzenia

Autor precyzuje definicje ‘substancjalne’ (czym jest) i ‘funkcjonalne’ (co czyni); definicje ‘nosprawozdawcze’ (określające pojęcia) i ‘konstrukcyjne projektujące’ (na potrzeby formułowanej teorii). Przyjmuje świadomościowe pojęcie kultury za J. Kmitą, że mianowicie „Kultura danej społeczności jest to zespół wszystkich form świadomości społecznej, funkcjonujący w praktyce tej społeczności”12, a kultury fizycznej – według Kosiewicza, z akcentem na podstawową dla sztuk walki funkcję doskonalenia osobowości. Otóż „kulturę fizyczną można pojmować jako zespół form świadomości społecznej, funkcjonujących w praktyce tej społeczności, form, które umożliwiają i utrwalają integrację wiedzy (i wzorów) oraz zachowań (i ich rezultatów), stanowiących podstawę dla harmonijnego rozwoju wszechstronnej, dojrzałej osobowości i zdrowia w płaszczyźnie fizycznej, psychicznej i relacyjnej. Chodzi tu o rozwój, w którym szczególne miejsce oprócz wartości duchowych zajmuje troska o fizyczną doskonałość człowieka, to jest między innymi o budowę, postawę i estetykę ciała, o sprawność, wydolność i odporność fizyczną i psychiczną. Kultura fizyczna jest również całokształtem dorobku ludzkości lub jakiejś społeczności w sferze idealnej, materialnej i relacyjnej, dorobku wytworzonego w ogólnym rozwoju historycznym lub określonej epoce, będącego w danym środowisku zarazem środkiem i skutkiem kultury fizycznej oraz kultury osobistej jednostek należących do tego środowiska. Dorobek ten to – najogólniej biorąc – zespół ujęć faktów egzystencjalnych, tworzących rzeczywistość wewnętrzną i zewnętrzną, czyli wszystkie rozumienia tych faktów i wyrażanie tych rozumień w różnych wersjach wypowiedzi artystycznej (literackiej, plastycznej, architektonicznej), filozoficznej, naukowej, technicznej i technologicznej oraz w formie instytucji społecznych, takich jak ruch olimpijski, federacje, ministerstwa, kluby itp. Kulturę fizyczną stanowią wszystkie te ujęcia tworzone, przyjęte i przetwarzane, społecznie przekazywane". Przytoczona definicja „stwarza szersze pole do badań nad aktywnością człowieka w obrębie kultury fizycznej w ujęciu humanistycznym, filozoficznym i holistycznym. Zrywa – jak wskazuje Kosiewicz – z redukcjonistyczną wykładnią behawio-rystyczną definicji A. Kłoskowskiej”.
Autor przyjmuje kolejne definicje: kultury wojowników (cultura militum) – to kultury wojskowe (cultura militaris) o rozwiniętych kodeksach honorowych i etycznych, o wysokiej pozycji społecznej klasy lub kasty wojowników; sztuki walki – to historyczna kategoria perfekcyjnych systemów walki wręcz i władania bronią, powiązanych z elementami metafizyki; drogi sztuk walki – to pewne formy kultury fizycznej, które na bazie tradycji kultur wojowników prowadzą (wiodą), poprzez trening technik walki, do psychofizycznego doskonalenia. Jednocześnie są to procesy edukacji i pozytywnej ascezy. Asceza pozytywna – to ćwiczenia cielesne połączone za świadomą samodyscypliną, ukierunkowane na postęp moralny (duchowy). Ponieważ doświadczenie duchowe, postęp w zakresie poziomu świadomości lub „oświecenie” są stanami wymagającymi indywidualnej praktyki, także ich definicje muszą mieć charakter określeń ostensywnych lub deiktycznych  typu: Postęp duchowy następuje w trakcie procesu uprawiania danego rodzaju ‘drogi’. Tak też tłumaczyli dawni i nauczają współcześni mistrzowie sztuk walki.

Możemy następnie wyróżnić takie oto podstawowe hipotezy i twierdzenia, wynikające z dotychczasowych badań:
 kulturowego ‘wpływu wtórnego’ dalekowschodnich sztuk walki;
 powstania gatunku filmu sztuk walki – martial arts;
 drogi duchowego postępu przez praktykę – ‘ontogenezy’ budō;

- etosu wojownika, idealizmu zasad i funkcji wychowawczej – zwłaszcza japońskich sztuk walki.
Wyróżnić można jeszcze kilka zasad, będących jednocześnie zasadami poznawczymi – w teorii i praktyce sztuk walki:
1) zasada praktycznej partycypacji, którą częściowo można rozszerzyć na sport, zwłaszcza na te dyscypliny, w których elementy transgresji, mistycyzmu i transcendencji są składnikiem inte-gralnym (himalaizm, samotne regaty itp.); dochodzi tutaj wskazanie „badania u źródeł”;
2) aktywności, zgodnie z postulatem Fromma preferowanie bodźców aktywizujących i
3) wszechstronności – wg postulatu wszechstronnego samodoskonalenia na drodze czynnego po-znania kompletnego systemu sztuk walki (np. japońskiego budō); analogicznie i niezależnie po-stulat ten sformułował dla sportu (i olimpizmu w szczególności) J. Lipiec;
4) kreatywności – wiąże się z życiowym aktywizmem i ze wskazaniem „imperatywu etycznego”, który obecny jest zwłaszcza w zasadzie:
5) pozytywnej ascezy – orientacji na „bardziej być”, na stałą praktykę i duchowy (moralny) po-stęp. Dwie ostatnie ogólne zasady zwracają się przeciw nudzie, bierności i gnuśności, przeciw egoizmowi i hedonizmowi, nadkonsumpcji i skrajnemu materializmowi, przeciw orientacji na ‘mieć’, relatywizmowi moralnemu i destrukcyjności. Badacz sztuk walki powinien wystrzegać się błędów, związanych z nieprzestrzeganiem tychże zasad. Nieadekwatna może być interpretacja i opis zagadnienia w razie jednostronnych doświadczeń badacza i jego ubogiej wiedzy o sztukach walki (np. jeżeli zetknął się praktycznie jedynie z aikidō i brak mu szerszej perspektywy kulturowej). Występujące bariery języka, innego znaczenia podobnych symboli, różnych tradycji religijno-filozoficznych itp. powodować mogą kolejne nieporozumienia i błędy. F. Fredersdorf zwraca uwagę na różne teorie wartości, norm, świadomości i celów, różniące wschodnioazjatyckie sztuki walki od zachodniego sportu, co powoduje inne motywacje, oczekiwania i efekty.

Specyficzne metody badań

„Istotną cechą metody jest jej celowość. Metody są bowiem środkiem służącym człowiekowi do tego, aby mógł zrealizować cele, jakie sobie postawił” – pisał J. Sztumski. Metoda „studiów budō”, zastosowana już w poprzednich opracowaniach, jest jednocześnie odmianą „obserwacji uczestniczącej” i eksperymentu projekcyjnego. Stanowi swoistą dla teorii sztuk walki metodę, gdzie bieżąca analiza wyników (przy długoletniej obserwacji) pokrewna jest „analizie integralnej” K. Dobrowolskiego. Dochodzą do tego badania multi- i interdyscyplinarne oraz metoda pracy z własnym ciałem, jak w metodzie „integracji funcjonalnej” M. Feldenkraisa, a także analizy zagadnień psychologicznych. Z metodą „studiów budō” wiąże się „współczynnik humanistyczny” F. Znanieckiego, tak więc pamiętniki i biografie mistrzów, ich niezapisane wspomnienia, wywiady, rozmowy, korespondencja, „złote myśli”, przysięgi szkół, a także zapiski i notatki uczniów budō – stanowią cenny metodologicznie materiał. Dyrektywa Znanieckiego, zawarta w jego koncepcji „współczynnika humanistycznego”, nakazuje badanie i opisywanie rzeczywistości społecznej – rzeczywistości kultury – tak, jak jawi się ona w świadomości doświadczających ją podmiotów ludzkich. Chodzi o obserwację faktycznych związków między danymi faktograficznymi oraz o ustalenie, czy istnieje jakiś ład tych związków.
Studia budō stanowią w teorii sztuk walki specyficzną metodę, polegającą na zaawansowanej praktyce systemu budō (w szerokim rozumieniu tego pojęcia), obserwacji, opisie i analizie rze-czywistości międzynarodowego fenomenu społeczno-kulturowego martial arts. Studia te polegają na łączeniu praktyki (shūgyō) ze zdobywaniem wiedzy teoretycznej, poznawaniem tradycji kultu-rowej etc. Shūgyō stanowi, z punktu widzenia jej przydatności dla naukowej interpretacji azjatyc-kich sztuk walki, formę poznania empirycznego. Metoda ta otwiera badaczowi drogę powstrzymy-wania agresji, pokonywania słabości ciała, autokreacji i integracji osobowej, moralnego wzrostu przez samodyscyplinę; drogę bezpośredniego poznania fragmentu kultury Wschodu, a zwłaszcza azjatyckiego modelu kultury fizycznej.
Termin metoda (gr. méthodos – droga postępowania) może być tutaj interpretowany w czterech znaczeniach:
1) jako procedura, przepis na optymalizację procesu, algorytm; może dotyczyć treningu;
 2) metoda – jako odmiana sztuki walki (jap. jutsu lub dō);
3) jako szkoła lub styl danego mistrza lub eksperta (np. takeda-ryū nakamura-ha mistrza Nakamury);
4) jako forma badań, studiów, eksperymentu naukowego.
Tutaj używać będziemy go zasadniczo w czwartym z wymie-nionych znaczeń, odnoszonym do metodologii i epistemologii.
Shūgyō jest odmianą, czy raczej rozwinięciem metody obserwacji uczestniczącej, jako fizyczna (psychofizyczna) praktyka sztuk walki lub systemów medytacyjnych. Jest praktyką cielesną, powiązaną z doskonaleniem duchowym i postępem moralnym (jako forma ascezy). Jest również formą poznania psychofizycznego. Jako metoda epistemologiczna, właściwa dla naukowej interpretacji zagadnień psychofizycznych, realizowana jest na zasadzie praktycznego, bezpośred-niego uczestnictwa. Werner Lind wyróżnia: „ri-no shūgyō” i „waza-no shūgyō” – studia ducha i studia techniki. Pojęcie zaś definiuje on skrótowo: „shūgyō (jap.): studia, nauka”.

Tradycja budō preferuje przekaz umiejętności i wiedzy według zasady ishin-den shin (jap. z serca do serca), a więc bezpośrednio z mistrza na ucznia28. Niewiele jest więc źródeł pisanych. Uczeń nie powinien pytać, lecz raczej „dojrzewać” poprzez praktykę i naśladownictwo (mimezis) mistrza, jako wzoru osobowego i jego sztuki. Budō nie można poznać poza dōjō (miejscem poznawania drogi, salą ćwiczeń sztuk walki i medytacji), bez mistrza i własnej, psychofizycznej aktywności. Z bezpośrednim przekazem związana jest tradycja „uchi-deshi” (jap. wewnętrzny uczeń). Wybrani uczniowie, tj. zasługujący w opinii mistrza na przekaz sekretów szkoły, zostają uchi-deshi – mieszkają, pracują i trenują u mistrza, stanowiąc jak gdyby rodzinę. Zwykle jeden spośród nich zostaje sukcesorem danej szkoły sztuk walki.
W. J. Burszta w pracy Wymiary antropologicznego poznania kultury zwraca uwagę, że „badacz powinien identyfikować się właśnie z owymi ‘innymi’, jakby zapominając kim jest w istocie on sam". Identyfikacja ta jest łatwiejsza i być może bardziej wiarygodna przy własnym uczestnictwie w specyficznym procesie kulturowym. Metodę studiów budō stosowali z powodzeniem historycy D. F. Draeger i R. Habersetzer, filozofowie R. J. Maroteaux i E. Herrigel (w zakresie ograniczonym do łucznictwa kyūdō), orientaliści S. Tokarski i T. Preston, i inni. Na konieczność praktycznej partycypacji (z akcentem na „badania u źródeł”) wskazywali badacze i praktycy budō – m. in. C. Funck, C. McCarthy i S. Tokarski. Michael Maliszewski zastosował metodę shūgyō nie tylko do badania sztuk walki, ale także w celu naukowej eksploracji systemów medytacyjnych Azji południowej i południowo-wschodniej, związanych w dużym stopniu z fenomenem sztuk walki. Metoda ta wydaje się być jedynym skutecznym sposobem poznania duchowych wymiarów sztuk walki, wobec zawodnych w tym przypadku metod opisowych. Sztuki walki są zasadniczo produktem azjatyckich kręgów kulturowych. Składowymi relatywizmu kulturowego (kulturowo-epistomologicznego), jako zasady w antropologii kulturowej, są m. in. relatywizm pojęciowy i relatywizm językowy. „Jeśli różnią się języki, różnią się – tym samym – schematy pojęciowe”. Dochodzi do tego historyczna niezdolność Japończyków do teoretycznej analizy pojęciowej (np. w zakresie filozofii) oraz rozwinięta tam forma poznania intuicyjnego. Praktyczne doświadczenie przez własne ciało, jak w koncepcjach M. Feldenkraisa (metoda integracji funkcjonalnej), daje możliwość intuicyjnego, poza deskryptywnego wglądu (w naturę rzeczy, zjawiska, procesu) – w tym także samopoznania. Sztuki walki są składową kultury fizycznej, a ponadto szerszej kultury humanistycznej krajów Wschodu. Jak wskazuje Zbigniew Krawczyk, nie należy zapominać, że „humanistyka dostarcza wiedzy charakterystycznej dla pogranicza nauki i sztuki, służy zatem przede wszystkim rozwijaniu humanistycznej wyobraźni, refleksyjnych postaw, wrażliwości moralnej i estetycznej, twórczej aktywności itp. dążeń indywidualnych i społecznych, co dla funkcjonowania kultury fizycznej jako całości ma znaczenie niebagatelne”.
Tytuły mistrzowskie, przyznawane adeptom japońskiego budō, odnoszą się do ich zaawansowania nie tylko w zakresie sprawności ruchowej i opanowania technik walki. Tytuł renshi dotyczy perfekcji technicznej w danej metodzie sztuki walki (np. w karate); kyōshi potwierdza rozumienie systemu i uzyskanie poziomu ponad technicznego; hanshi wskazuje na mistrzostwo „duchowe” na danej drodze budō. Konieczne jest więc zdobywanie wiedzy połączone z praktyką fizyczną (psychofizyczną) – najlepiej pod kierunkiem autentycznego mistrza-nauczyciela i w kli-macie kulturowym miejsca powstania sztuki walki.
Asceza jest drogą między duchowością a cielesnością. Shūgyō (czyli ćwiczenie) sztuk walki łączy trening ciała, ducha i umysłu, buduje utylitarne umiejętności i rozwija moralnie. Nie jest religią, chociaż np. dla Japończyków łączy się często z wyznawaniem buddyzmu zen. Sferę wzniosłą (w pewnym sensie mistyczną lub sakralną) tworzą tutaj:

1) tradycja szkoły, ideologia nawiązująca do wątków filozoficznych lub parareligijnych rytuałów, legendy o twórcy i mistrzach szkoły, sekretna wiedza medyczna itd.;
2) mistyka miejsca (dōjō), atmosfera kulturowa japońskiego średniowiecza itp.;
3) „dotknięcie mitu” (Goldner zalicza do mitologii karate m. in. Shaolin, chi kung, Bodhidharmę i mafie chińskie od XVIII wieku) i archetypu;
4) kontakt duchowy – spotkanie z sensei – nauczycielem, jego osobowością (podobnie, jak w filo-zofii spotkania J. Tischnera lub M. Bubera);
5) spotkanie z Absolutem, harmonia i transcendencja, pełna pozytywna integracja osobowości.
Ikebana, inaczej kadō – droga kwiatów – pokrewna jest drodze sztuk walki. Innymi formami shūgyō są np. poezja, malarstwo zen, pielęgnowanie drzewek bonsai. Finezja ikebany stanowi oryginalny przejaw japońskiej sztuki, związanej (podobnie jak sztuki walki) z drogą samodoskona-lenia i duchowego postępu, dążeniem do perfekcji moralnej, wysokim poziomem wrażliwości estetycznej, samodyscypliny, z autorytetem mistrza i szacunkiem dla tradycji kulturowej. Zen wpłynął w większym stopniu na estetykę niż etykę japońskiego społeczeństwa. Medytacyjna kultura ciszy związana jest z wrażliwością mieszkańców tego kraju. Ogólnie japońska duchowość, podobnie jak wiedza, ściśle wiąże się z praktyką cielesną.
Zgodnie z nowoparadygmatycznymi tendencjami do poszukiwania nauki holistycznej na miarę trzeciego tysiąclecia, nauka potrzebuje dopełnienia aspektami etycznymi i duchowymi, przy czym np. F. Capra wskazuje na wiedzę o proweniencji wschodniej. Shūgyō jest formą gromadzenia in-formacji bliską metodzie obserwacji uczestniczącej. Byłaby to więc specyficzna metoda badań w dziedzinie naukowej teorii dalekowschodnich sztuk walki, współtworząca jej metodologię.
Analiza porównawcza fenomenu sztuk walki spełniać ma funkcję eksplikacyjną i opisową w konstruowanej teorii, odpowiadając: jak się przejawia, w jakich formach, jakie nastąpiły adaptacje i dlaczego, jak kształtuje się recepcja azjatyckich sztuk walki na Zachodzie? Stanowić będzie przedmiot właściwego studium. W metodologii sztuk walki interesujące są także metody: przypadków indywidualnych, wywiadu bezpośredniego, analizy porównawczej, czy też np. spe-cyficzny dla sportu „’eksperyment epistemiczny’, w ramach którego poddani ludycznej euforii zawodnicy uczestniczą w badaniu biopsychicznych dyspozycji gatunkowych, rasowych, płciowych, generacyjnych etc.” – jak pisał o tym J. Lipiec.

MŚ w judo: porażki Pacut i Kuczery

Beata Pacut (kat. 78 kg) odpadła w 1/8 finału, zaś Piotr Kuczera (90 kg) w 1/16 finału mistrzostw świata w Budapeszcie. 

Po zwycięstwie przez ippon nad Wenezuelką Karen Leon, o wejście do "ósemki" Pacut (Czarni Bytom) przegrała w dogrywce z byłą mistrzynią i wicemistrzynią globu Holenderką Marhinde Verkerk. 

 Kuczera (Kejza Team Rybnik) wygrał przed czasem z Islandczykiem Egillem Blondalem i został pokonany przez Serba Aleksandara Kukolj. 

MŚ w judo: Ozdoba z brązowym medalem

Agata Ozdoba zdobyła brązowy medal mistrzostw świata w judo w kategorii 63 kg. 
Zawodniczka AZS AWF Wrocław, w decydującej walce zwyciężyła po dogrywce z reprezentującą Niemcy Martyną Trajdos. 
"Wierzyłam, że wreszcie zdobędę medal w czempionacie globu" - powiedziała.

Mistrzynią świata została Francuzka Clarisse Agbegnenou, z którą Polka przegrała w półfinale. Drugie miejsce zajęła Słowenka Tina Trstenjak. W walce o brązowy medal Ozdoba zmierzyła się z... inną Polką, jednak Trajdos od wielu lat reprezentuje barwy Niemiec. Początek należał do Ozdoby, która była zdecydowanie bardziej aktywna na macie. W pierwszej rundzie reprezentantka Polski okazała się lepsza od Rumunki Stefanii Adeliny Dobre. W drugiej wyeliminowała Szwedkę Mię Hermansson, a w trzeciej Włoszkę Edwigę Gwend. Wreszcie w ćwierćfinale pokonała Brazylijkę Ketleyn Quadrados. Trzy lata temu wrocławianka wywalczyła brąz podczas mistrzostw Europy w Montpellier. 

Podopieczna trenerów Mariana Tałaja i jego asystenta Łukasza Błacha (Ozdoba jest jego narzeczoną, ślub odbędzie się 16 września - PAP) nie była zaliczana do kandydatek do medalu MŚ na Węgrzech. W rankingu światowym zajmuje dopiero 56. miejsce. Optymistą był także jej przyszły mąż Błach. "Jadąc na mistrzostwa do Budapesztu wiedzieliśmy, że dziewczyny są świetnie przygotowane i któraś z nich może zdobyć medal, a w najgorszym przypadku znaleźć się w najlepszej siódemce. Agata potrafiła wykorzystać dobre losowanie, walczyła wspaniale, realizowała założenia taktyczne i mamy piękny wynik" - podsumował.