Myślę, że rzeczą oczywistą jest, jak ważna jest szybkość w karate, a w zasadzie we wszystkich sportach walki. Pamiętamy, iż siła jest iloczynem masy i przyśpieszenia (szybkości). Wynika z tego, że aby zawodnik był dynamiczny a jego ciosy i uderzenia silne, musi posiadać określoną szybkość.
Szybkość jako cecha motoryczna organizmu ludzkiego - to zdolność do wykonywania ruchów w najkrótszym dla danych warunków czasie.
Możemy wyróżnić trzy formy szybkości:
1. szybkość reakcji prostej - czas jaki upływa od zadziałania bodźca do momentu wywołania ruchu. Bodziec ten jest zazwyczaj znany np. strzał startera w biegu. W tym przypadku czas reakcji zależy od koncentracji uwagi (wzrokowej lub słuchowej) i widzenia obwodowego.
Ten rodzaj reakcji w karate samoistnie nie występuje.
Możemy wyróżnić trzy formy szybkości:
1. szybkość reakcji prostej - czas jaki upływa od zadziałania bodźca do momentu wywołania ruchu. Bodziec ten jest zazwyczaj znany np. strzał startera w biegu. W tym przypadku czas reakcji zależy od koncentracji uwagi (wzrokowej lub słuchowej) i widzenia obwodowego.
Ten rodzaj reakcji w karate samoistnie nie występuje.
2. szybkość pojedynczego ruchu - w karate będzie to szybkość pojedynczej techniki nożnej lub ręcznej. Zależy ona od siły dynamicznej mięśni, gibkości ciała oraz opanowania techniki. Można to wykształcić przez odpowiedni trening oraz równoległe kształtowanie innych cech motorycznych.
3. szybkość ruchów cyklicznych - to maksymalna liczba ruchów wykonywana przez jakąś grupę mięśni w określonym czasie (kombinacja technik). Występują tutaj reakcje złożone, które nam, karatekom, są najbliższe. Polegają na reagowaniu na poruszający się obiekt, czyli przeciwnika w walce oraz na wyborze odpowiednich reakcji: odpowiedniego bloku, obrony, kontrataku, techniki. W ciągu ułamka sekundy musimy ocenić szybkość techniki przeciwnika, kierunek, sposób wykonania, a następnie wybrać plan działania i realizować go.
Każdą z wymienionych form powinniśmy kształtować osobno, po to, aby polepszać swoją szybkość ogólną. Najbardziej korzystne warunki do kształtowania szybkości przypadają pomiędzy siódmym a siedemnastym rokiem życia. Wtedy organizm jest najbardziej podatny na stymulację, najbardziej otwarty. Jednakże i w późniejszym wieku można w znacznym sposób wpływać na swoją szybkość oraz - poprzez systematyczny trening - utrzymywać ją jeszcze długo na bardzo wysokim poziomie. Kształtowanie szybkości tak jak i innych cech motorycznych zależeć będzie od wieku adeptów i zawodników.
Kształtowanie szybkości u dzieci polega głównie na stosowaniu bardzo wszechstronnych form ruchowych, zarówno gier sportowych, ruchowych jak i ćwiczeń ukierunkowanych. W treningu dzieci głównie powinna być kształtowana szybkość reakcji oraz szybkość pojedynczego ruchu. U młodzieży i starszych - zawodników na kształtowanie szybkości reakcji oraz szybkości pojedynczego ruchu. U młodzieży i starszych zawodników na etapie już bardziej ukierunkowanego treningu stosuje się całe kompleksy ćwiczeń przygotowawczych o charakterze szybkościowym i siłowo-szybkościowym, jako że te dwie cechy są ze sobą ściśle powiązane. Po tym etapie przechodzimy do treningu specjalnego. Dotyczy on głównie zawodników startujących na zawodach. W tym przypadku szybkość należy ściśle wiązać z rozwijaniem siły mięśniowej. Szerokie zastosowanie powinny mieć te ćwiczenia szybkościowo-siłowe, które swoją strukturą i charakterem odpowiadają podstawowym nawykom ruchowym.
Kształtujemy więc równocześnie technikę i szybkość. Mówiąc dokładniej - szybkość poprzez technikę. Należy te ćwiczenia wykonywać zarówno w warunkach normalnych (a więc najbardziej zbliżonych do startowych) jak też w utrudnionych i ułatwionych. Cały trening szybkości opiera się głównie na metodzie powtórzeniowej, uwzględniając oczywiście maksymalną intensywność wysiłku, oraz na metodzie interwałowej. Równie ważną rzeczą będzie wykształcenie zdolności do rozluźnienia mięśni i umiejętności maksymalnie szybkich zmian ich napięcia i rozluźnienia w rytmicznej pracy jaką jest na przykład walka z przeciwnikiem.
Podsumowując - kształtowanie szybkości rozpoczynamy od gier sportowych i wszechstronnego przygotowania, przechodząc poprzez ćwiczenia szybkościowo-siłowe jako przygotowanie aparatu nerwowo-mięśniowego aż do kształtowania szybkości poprzez technikę zgodnie z potrzebami wynikający mi podczas walki sportowej w karate. Szybkość zakończyła omawianie cech kondycyjnych. Podsumowując: do cech kondycyjnych należą wytrzymałość, siła i szybkość.
Drugą grupą cech, którą chciałabym omówić są:
Koordynacyjne zdolności motoryczne.
Podstawę tych cech stanowi zwinność. Jest to zdolność bardzo dokładnego wykonywania złożonych aktów ruchowych, szybkiego dokonywania wyboru odpowiedniego ruchu w nieoczekiwanych sytuacjach.
Już z tej definicji widać, jak istotną rolę odgrywa koordynacja dla zawodnika trenującego karate. Zdolności koordynacyjne zależą od wielu czynników: uzdolnień ruchowych, doświadczenia, wyobraźni, a także od rozwoju funkcji psychofizycznych oraz nerwowo-mięśniowych w organizmie.
Poziom koordynacji danego człowieka można ocenić dzieląc na trzy stopnie:
stopień 1 - umiejętność ruchów, które są dokładne, przestrzenne, a przy których szybkość nie ma znaczenia;
stopień 2 - ruchy wykonywane są dokładnie i w określonym czasie;
stopień 3 - najbardziej skomplikowany - to wykonywanie dokładnie możliwie szybko, ruchu adekwatnego do ciągle zmieniających się warunków.
Poziom koordynacji ocenia się na podstawie zachowania się danego zawodnika w czasie walki. Ogólnie i najprościej można powiedzieć że poziom koordynacji ocenia się na podstawie obserwacji na przykład tempa uczenia się złożonych ruchów przez daną osobę.
Koordynacja jest jedną z tych cech motorycznych którą można kształtować od wieku dziecięcego bez najmniejszych obaw o przesadę. Zdolności koordynacyjne należą do najwcześniej podatnych na kształtowanie i najlepiej kształtują się w wieku dziecięcym. Ze względu na dużą ruchliwość i plastyczność procesów nerwowych możemy to wykorzystać dla opanowania szerokiego zakresu umiejętności i nawyków technicznych. U małych dzieci nie dążymy do maksymalnego doskonalenia wykonywanej techniki. Doprowadzamy do opanowania ogólnej formy ruchu a następnie przechodzimy do nowej techniki, nowego ćwiczenia. U młodzieży i osób starszych praca nad koordynacją musi przebiegać w sposób ciągły przy uwzględnieniu zarówno nowych ćwiczeń jak i doskonaleniu opanowanych a zmieniając tylko warunki zewnętrzne np.:
Artykuł z numeru Budo Karate:
3. szybkość ruchów cyklicznych - to maksymalna liczba ruchów wykonywana przez jakąś grupę mięśni w określonym czasie (kombinacja technik). Występują tutaj reakcje złożone, które nam, karatekom, są najbliższe. Polegają na reagowaniu na poruszający się obiekt, czyli przeciwnika w walce oraz na wyborze odpowiednich reakcji: odpowiedniego bloku, obrony, kontrataku, techniki. W ciągu ułamka sekundy musimy ocenić szybkość techniki przeciwnika, kierunek, sposób wykonania, a następnie wybrać plan działania i realizować go.
Każdą z wymienionych form powinniśmy kształtować osobno, po to, aby polepszać swoją szybkość ogólną. Najbardziej korzystne warunki do kształtowania szybkości przypadają pomiędzy siódmym a siedemnastym rokiem życia. Wtedy organizm jest najbardziej podatny na stymulację, najbardziej otwarty. Jednakże i w późniejszym wieku można w znacznym sposób wpływać na swoją szybkość oraz - poprzez systematyczny trening - utrzymywać ją jeszcze długo na bardzo wysokim poziomie. Kształtowanie szybkości tak jak i innych cech motorycznych zależeć będzie od wieku adeptów i zawodników.
Kształtowanie szybkości u dzieci polega głównie na stosowaniu bardzo wszechstronnych form ruchowych, zarówno gier sportowych, ruchowych jak i ćwiczeń ukierunkowanych. W treningu dzieci głównie powinna być kształtowana szybkość reakcji oraz szybkość pojedynczego ruchu. U młodzieży i starszych - zawodników na kształtowanie szybkości reakcji oraz szybkości pojedynczego ruchu. U młodzieży i starszych zawodników na etapie już bardziej ukierunkowanego treningu stosuje się całe kompleksy ćwiczeń przygotowawczych o charakterze szybkościowym i siłowo-szybkościowym, jako że te dwie cechy są ze sobą ściśle powiązane. Po tym etapie przechodzimy do treningu specjalnego. Dotyczy on głównie zawodników startujących na zawodach. W tym przypadku szybkość należy ściśle wiązać z rozwijaniem siły mięśniowej. Szerokie zastosowanie powinny mieć te ćwiczenia szybkościowo-siłowe, które swoją strukturą i charakterem odpowiadają podstawowym nawykom ruchowym.
Kształtujemy więc równocześnie technikę i szybkość. Mówiąc dokładniej - szybkość poprzez technikę. Należy te ćwiczenia wykonywać zarówno w warunkach normalnych (a więc najbardziej zbliżonych do startowych) jak też w utrudnionych i ułatwionych. Cały trening szybkości opiera się głównie na metodzie powtórzeniowej, uwzględniając oczywiście maksymalną intensywność wysiłku, oraz na metodzie interwałowej. Równie ważną rzeczą będzie wykształcenie zdolności do rozluźnienia mięśni i umiejętności maksymalnie szybkich zmian ich napięcia i rozluźnienia w rytmicznej pracy jaką jest na przykład walka z przeciwnikiem.
Podsumowując - kształtowanie szybkości rozpoczynamy od gier sportowych i wszechstronnego przygotowania, przechodząc poprzez ćwiczenia szybkościowo-siłowe jako przygotowanie aparatu nerwowo-mięśniowego aż do kształtowania szybkości poprzez technikę zgodnie z potrzebami wynikający mi podczas walki sportowej w karate. Szybkość zakończyła omawianie cech kondycyjnych. Podsumowując: do cech kondycyjnych należą wytrzymałość, siła i szybkość.
Drugą grupą cech, którą chciałabym omówić są:
Koordynacyjne zdolności motoryczne.
Podstawę tych cech stanowi zwinność. Jest to zdolność bardzo dokładnego wykonywania złożonych aktów ruchowych, szybkiego dokonywania wyboru odpowiedniego ruchu w nieoczekiwanych sytuacjach.
Już z tej definicji widać, jak istotną rolę odgrywa koordynacja dla zawodnika trenującego karate. Zdolności koordynacyjne zależą od wielu czynników: uzdolnień ruchowych, doświadczenia, wyobraźni, a także od rozwoju funkcji psychofizycznych oraz nerwowo-mięśniowych w organizmie.
Poziom koordynacji danego człowieka można ocenić dzieląc na trzy stopnie:
stopień 1 - umiejętność ruchów, które są dokładne, przestrzenne, a przy których szybkość nie ma znaczenia;
stopień 2 - ruchy wykonywane są dokładnie i w określonym czasie;
stopień 3 - najbardziej skomplikowany - to wykonywanie dokładnie możliwie szybko, ruchu adekwatnego do ciągle zmieniających się warunków.
Poziom koordynacji ocenia się na podstawie zachowania się danego zawodnika w czasie walki. Ogólnie i najprościej można powiedzieć że poziom koordynacji ocenia się na podstawie obserwacji na przykład tempa uczenia się złożonych ruchów przez daną osobę.
Koordynacja jest jedną z tych cech motorycznych którą można kształtować od wieku dziecięcego bez najmniejszych obaw o przesadę. Zdolności koordynacyjne należą do najwcześniej podatnych na kształtowanie i najlepiej kształtują się w wieku dziecięcym. Ze względu na dużą ruchliwość i plastyczność procesów nerwowych możemy to wykorzystać dla opanowania szerokiego zakresu umiejętności i nawyków technicznych. U małych dzieci nie dążymy do maksymalnego doskonalenia wykonywanej techniki. Doprowadzamy do opanowania ogólnej formy ruchu a następnie przechodzimy do nowej techniki, nowego ćwiczenia. U młodzieży i osób starszych praca nad koordynacją musi przebiegać w sposób ciągły przy uwzględnieniu zarówno nowych ćwiczeń jak i doskonaleniu opanowanych a zmieniając tylko warunki zewnętrzne np.:
- zmiana wykonywania ćwiczeń (kierunku, tempa, pozycji wyjściowych),
- zmiana wielkości obciążenia,
- zmiana zewnętrznych warunków (chodzi tu o zmianę partnera, podłoża,
- kombinacje różnych technik ręcznych i nożnych przeplatane obrotami ciała, zwrotami, ćwiczenia w odbiciu lustrzanym,
- wykonywanie kombinacji na prawą i lewą stronę ze zmianami pozycji wyjściowych oraz stosowanie ćwiczeń niesymetrycznych.
Artykuł z numeru Budo Karate:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz